Bên cạnh những viên thuốc giảm đau, kháng viêm của Tây y, bà mẹ hoàn toàn có thể sử dụng cách chữa tắc tia sữa bằng bài thuốc Đông y. Với mỗi trường hợp, chúng ta sẽ dùng một bài thuốc với liều lượng gia giảm khác nhau để thích hợp với cơ địa và tình trạng bệnh của từng người.

Đông y quan niệm thế nào về tắc tia sữa?

Viêm tắc tia sữa trong Đông y gọi là chứng nhũ ung, được cho là do khí uất và cho con bú không đúng cách mà ra.

Trước đây, Chu Đan Khê đã cho rằng người mẹ nếu không biết cách điều dưỡng hoặc tinh thần giận dữ quá mức sẽ khiến khí ở trong quyết âm không thông, làm sữa bị tắc ứ không ra được.

Còn theo Sào Thị Bệnh Nguyên, nếu bà mẹ ăn nhiều đồ nóng, cho con bú để lộ vú ra ngoài sẽ bị phong tà xâm nhập, gây ra chứng nhũ ung, làm vú sưng đau nhiều.

Để chữa tắc tia sữa bằng Đông y cần tuân thủ theo các nguyên tắc sau:

– Cùng là tắc tia sữa nhưng căn nguyên khác nhau thì phải chữa khác nhau.

– Trong khi điều trị, cần căn cứ vào tình hình của người bệnh để điều chỉnh bài thuốc cho phù hợp.

– Trước khi cắt thuốc cần tìm gốc (căn nguyên) và ngọn (triệu chứng) của bệnh. Nếu các triệu chứng quá nặng thì cần điều trị triệu chứng trước. Ngược lại thì điều trị từ gốc hoặc kết hợp trị cùng lúc cả gốc lẫn ngọn.

– Ngoài việc sử dụng điều trị tắc tia sữa bằng thuốc, người mẹ cần tuân thủ chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và vệ sinh bầu vú sạch sẽ để góp phần cải thiện tình hình và ngăn tình trạng tắc sữa sau khi sinh tái phát.

Các bài thuốc chữa tắc tia sữa bằng Đông y

Có nhiều bài thuốc Đông y chữa tắc tia sữa khác nhau, trong đó mỗi bài thuốc lại được chỉ định cho một trường hợp cụ thể.

Thuốc uống điều trị tắc tia sữa bằng Đông y

1. Đông y điều trị tắc tia sữa thể khí trệ huyết ngưng

– Triệu chứng nhận biết: Vú sưng đau, sữa không thông, sốt, đau đầu, sợ lạnh, đau tức ngực, rêu lưỡi trắng hoặc hơi vàng, mạch huyền sác hoặc phù sác.

– Pháp điều trị là sơ can, thung nhũ, thanh nhiệt, tán kết.

– Bài thuốc Đông y chữa tắc tia sữa thể khí trệ huyết ngưng: hoàng kỳ 16g, chỉ thực 12g, xuyên khung 12g, tạo giác 10g, đào nhân 10g, hồng hoa 8g, xuyên sơn giáp 8g, chỉ sác 8g, cam thảo 4g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang

Nếu người bệnh nhiệt thịnh thì gia thêm thạch cao, tri mẫu.

2. Chữa tắc tia sữa bằng Đông y thể nhiệt độc

– Triệu chứng nhận biết: Vú sưng đau, sữa không thông, sốt rét, rêu lưỡi vàng, mạch huyền sác.

– Phép điều trị là thanh nhiệt giải độc, hoạt huyết.

– Bài thuốc Đông y điều trị tắc tia sữa thể nhiệt độc: bồ công anh 50g, sài đất 40g, liên kiều 16g, thông thảo 16g, ngân hoa 16g, huyền sâm 16g, xa tiền tử 16g, mộc thông 16g, hoàng cầm 12g, xuyên khung 12g, qua lâu 12g, tạo giác chích 6g, thanh bì 8g, chỉ thực 8g.

Nếu người bệnh sốt cao thì gia thêm 12g chi tử, 40g thạch cao.

Nếu người bệnh vú sưng to thì gia thêm 6g tạo giác, 6g xuyên sơn giáp.

3. Chữa tắc tia sữa bằng bài thuốc Đông y khi đã vỡ mủ

– Triệu chứng: Vú hóa mủ rồi vỡ ra, sưng đau giảm, hạ sốt.

– Phép điều trị: thanh nhiệt giải độc, điều hòa khí huyết.

– Bài thuốc Đông y chữa tắc tia sữa giai đoạn vỡ mủ: hoàng kỳ 16g, ngân hoa 12g, đẳng sâm 10g, bạch thược 10g, bạch truật 10g, tạo giác chích 8g, bạch chỉ 8g, cát cánh 8g, đào nhân 6g, cam thảo 4g.

Thuốc bôi ngoài để điều trị tắc tia sữa bằng Đông y

– Ở giai đoạn đầu không cần đắp thuốc mà chỉ cần dùng tay day xoa để đánh tan cục sữa đông, giúp thông sữa.

– Hút sữa đều đặn để làm giảm sữa ứ đọng trong bầu ngực.

– Nếu vú bị đau nhức thì có thể đắp xung hòa cao. Trường hợp vú vừa sưng vừa đỏ thì đắp kim hoàng cao. Nếu vú sữa sưng đỏ kèm theo nóng thì đắp ngọc lộ cao.

Chữa tắc tia sữa bằng Đông y có hiệu quả không?

Nhiều người cho rằng chữa tắc tia sữa bằng Đông y hiệu quả chậm hơn so với thuốc Tây y nhưng trên thực tế, tùy vào phép điều trị mà người bệnh sẽ thấy tình hình được cải thiện nhanh hoặc chậm.

Ví dụ, với trường hợp điều trị từ gốc, các triệu chứng sẽ thuyên giảm chậm hơn, do gốc phải khỏe trước rồi mới đến ngọn. Ngược lại, trường hợp điều trị từ ngọn hoặc đồng thời cả gốc lẫn ngọn, người bệnh sẽ thấy các dấu hiệu tắc sữa giảm xuống rất nhanh chóng. Thông thường chỉ sau 3 ngày là bà mẹ đã có thể cảm nhận rõ rệt những thay đổi tích cực trong bầu ngực.

Tuy nhiên, bài thuốc Đông y điều trị tắc tia sữa cũng phụ thuộc khá nhiều vào cơ địa của người mẹ. Trong trường hợp sử dụng vài ngày nhưng không thấy hiệu quả, cần liên hệ với thầy thuốc để được hướng dẫn hoặc điều chỉnh liều lượng.

Lưu ý, tuyệt đối không được dựa vào công thức để tự ý bốc thuốc bởi trong mỗi vị thuốc đều có độc dược nhất định, nếu kết hợp không đúng sẽ gây ngộ độc hết sức nguy hiểm.

Nguồn: Mabio.vn