Nếu bạn đã từng ăn qua món rau đắng nấu cá trê chắc chắn không thể quên vị nhặng đắng xen lẫn ngọt mát mà nó để lại nơi đầu lưỡi. Nhưng ít ai biết rằng, loại rau quen thuộc này lại chính là cây biển súc – một vị thuốc rất quý trong Đông y, đặc biệt được dùng nhiều với phụ nữ mới sinh con.

Cây biển súc là gì?

– Tên gọi: Cây biển súc có danh pháp khoa học là Polygonum aviculare, thuộc họ Rau răm, bộ Cẩm chướng. Trong cuộc sống, cây biển súc còn có nhiều tên gọi khác như rau đắng đất, cây xương cá, cây càng tôm.

– Miêu tả: Biển súc thuộc loại cây thảo hàng năm, mọc bò trên mặt đất, đôi khi có thể cao từ 10 – 30 cm. Thân phân nhánh, các nhánh có khía dọc, nhiều đốt.

Quan sát hình ảnh cây biển súc sẽ thấy lá cây mọc so le, phẳng, chỉ dài từ 1,5 – 2 cm, rộng 0,4 cm, màu đỏ tím. Hoa biển súc ra vào tháng 5 – 6, rất nhỏ, màu hồng tím, mọc ở từng ké lá, mỗi kẽ lá có khoảng 1 – 5 bông hoa. Quả của cây biển súc cũng ở kẽ lá, rất nhỏ, chứa một hạt đầu đen.

Ngoài cây rau đắng đất được gọi là biển súc thì chúng ta còn có rau đắng biển mọc hoang ở đầm lầy, bãi cỏ hoang. Rau đắng đất trong dân gian còn được gọi là rau đắng đồng, cây ba kích, ruột gà, rau sam trắng, rau sam đắng. Khác với cây biển súc, rau đắng biển thân lá màu xanh, hoa mọc riêng lẻ màu trắng.

– Cây biển súc mọc ở đâu: Cây mọc hoang rất nhiều ở ruộng ẩm, lòng suối cạn. Hầu như đi đâu cũng có thể nhìn thấy cây biển súc. Vì thế mà biển súc trở thành món ăn quen thuộc của nhiều gia đình, nhất là các tỉnh Nam Bộ và miền núi phía Bắc.

– Bộ phận dùng làm thuốc: Vào mùa xuân và hạ, người ta thu hái toàn bộ cây, bao gồm cả thân, lá, hoa, quả và rễ. Bộ phận được dùng làm thuốc là phần ở trên mặt đất.

Cao đặc biển súc là gì?

Cao đặc biển súc, hay cao biển súc được làm từ cây biển súc nấu cô đặc để tạo thành cao, cách thực hiện tương tự như các loại cao thực vật khác.

Khuyến cáo không nên tự nấu cao biển súc tại nhà vì không điều chỉnh được nhiệt độ phù hợp rất dễ làm cao bị cháy và mất hết các dược tính vốn có. Người dân cũng không nên mua cao biển súc do cơ sở tư nhân tự nấu trôi nổi trên thị trường. Mọi sản phẩm cao dược liệu đều phải có giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm của Bộ y tế mới đảm bảo chất lượng.

Công dụng của cây biển súc và cao biển súc

Tác dụng của cây biển súc và cao biển súc là tương tự nhau, với điều kiện cao biển súc được sản xuất đúng quy trình, đảm bảo các yêu cầu về kỹ thuật và vệ sinh. Quan niệm dùng cao biển súc tốt hơn biển súc tươi hoặc sấy khô là không đúng, vì về cơ bản người ta làm ra cao biển súc chỉ nhằm mục đích tiết kiệm thời gian sắc uống, sử dụng mà thôi.

Trong Đông y, biển súc vị đắng, tính bình, không độc. Biển súc được dùng nhiều trong bữa ăn hàng ngày và có rất nhiều công dụng quý giá trong chữa bệnh. Tuy nhiên, người ta thường phải kết hợp cây biển súc/cao biển súc với các vị thuốc khác, chỉ riêng mình cây biển súc khó mà phát huy được hết tác dụng.

– Tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ thành mạch thêm bền vững nhờ vào hàm lượng vitamin C khá cao.

– Cây biển súc có công dụng giải độc, mát gan, chữa tiểu gắt, tiểu buốt, sỏi thận, kém ăn, nóng trong người.

– Hỗ trợ điều trị viêm âm đạo, trùng roi âm đạo, ngứa âm đạo.

– Biển súc nhiều chất xơ tốt cho người đang giảm béo.

– Chữa cảm lạnh, nhiễm trùng đường tiết niệu, mụn nhọt, cảm lạnh, ho, sốt.

– Có công dụng nhuận tràng, tốt cho người đang bị táo bón.

– Ngăn chặn sự hình  thành và ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.

– Chữa giun đũa ở trẻ nhỏ.

Uống cây biển súc, cao biển súc khi đang cho con bú có tác dụng gì?

Tác dụng của cây biển súc đối với phụ nữ sau sinh đang cho con bú chủ yếu là co bóp âm đạo giúp đẩy sản dịch ra ngoài, làm sạch âm đạo cũng như giúp âm đạo nhanh chóng khôi phục khả năng đàn hồi.

Nhìn chung, biển súc rất tốt cho sức khỏe của phụ nữ sau khi sinh. Nhờ vậy, biển súc cũng gián tiếp giúp họ có được một lượng sữa dồi dào hơn, biển súc vì thế đã góp phần vào rất nhiều bài thuốc Nam lợi sữa cho các mẹ bị thiếu sữa, ít sữa, mất sữa.

Một số lưu ý khi dùng cây biển súc, cao biển súc

– Phụ nữ có thai không được dùng biển súc dù ở dạng nào đi chăng nữa vì chúng gây ra những cơn co bóp tử cung có thể làm người mẹ bị sảy thai, sinh non.

– Người có hệ tiêu hóa bình thường nếu dùng quá nhiều biển súc trong một lần có thể bị đi ngoài, do đó không tự ý dùng biển súc làm thuốc chữa bệnh, cũng không nên ăn loại cây này thường xuyên.

Nguồn: Mabio.vn