Sa tử cung sau sinh, hay sa sinh dục, sa dạ con xảy ra ở 10% phụ nữ Việt Nam, độ tuổi phổ biến nhất từ 40 – 60 tuổi. Một số phụ nữ dù chưa sinh con vẫn có thế bị sa tử cung. Bệnh không được điều trị sớm có thể dẫn đến viêm nhiễm trên diện rộng, vô sinh, thậm chí tử vong.

Sa tử cung sau sinh là gì?

Sa tử cung còn có một số tên gọi khác như sa sinh dục hay sa dạ con, là một bệnh lý liên quan đến dạ con và bàng quang thường gặp ở phụ nữ sau sinh.

Bình thường, tử cung được giữ tại một vị trí nằm sâu trong ổ bụng bởi lớp cơ, các tổ chức vùng đáy chậu, thành âm đạo, các dây chằng trong bụng và chậu hông. Khi các bộ phận neo giữ này của tử cung bị giãn ra, áp lực ổ bụng khi người phụ nữ thở, ho, hắt hơi, rặn… sẽ làm tử cung tụt xuống thấp mà chúng ta gọi là sa tử cung.

Khi tử cung sa xuống, nó sẽ kéo theo bàng quang và trực tràng sa vào trong âm đạo, hoặc nặng hơn thì sa ra ngoài âm đạo.

Nguyên nhân gây sa tử cung sau sinh

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sa tử cung sau sinh, những người có triệu chứng bệnh giống nhau nhưng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau.

– Cơ địa bẩm sinh: Một số người dù chưa sinh đẻ cũng đã có dấu hiệu sa tử cung và bệnh trầm trọng hơn sau khi sinh con.

– Tuổi tác: Tuổi càng cao thì mô cơ vùng chậu càng yếu khiến nguy cơ bị sa tử cung tăng lên.

– Táo bón: Là hiện tượng thường thấy ở phụ nữ sau sinh, nhưng nếu bị táo bón quá nhiều, đi vệ sinh thường xuyên phải rặn mạnh cũng có thể bị sa tử cung.

– Sinh đẻ: Đẻ sớm, đẻ dày, đẻ nhiều con, người đỡ đẻ làm không đúng kỹ thuật dễ làm sản phụ bị sa tử cung sau sinh.

– Ở cữ: Thời gian ở cữ không kiêng khem mà phải lao động sớm, làm việc nặng, ăn uống không đủ chất.

– Bệnh mãn tính: Ho mãn tính, hội chứng Hypermobility, hội chứng Ehlers-Danlos có nguy cơ bị sa tử cung cao hơn người bình thường.

– Một số bệnh lý khác: U nang vùng xương chậu, u xơ tử cung cũng có thể là nguyên nhân làm tử cung sa xuống.

– Cân nặng: Thừa cân, béo phì tạo áp lực lớn lên xương chậu, làm tăng nguy cơ bị sa tử cung.

Phát hiện sớm các triệu chứng của sa tử cung

Trước khi trở nên trầm trọng, bệnh sa tử cung sau sinh cũng có một số dấu hiệu nhận biết khá rõ rệt. Bệnh được chia thành 3 cấp độ với các triệu chứng từ nhẹ đến nặng.

Sa tử cung cấp độ 1: Cấp độ nhẹ

– Vùng cửa mình và bụng dưới khó chịu, tức nặng khi đứng, giảm xuống và chấm dứt khi nằm.

– Có cảm giác muốn rặn đẻ, đại tiện, tiểu tiện nhưng không đi được.

– Đau nhiều ở vùng thắt lưng.

– Vùng kín xuất hiện khí hư trắng hoặc xuất huyết âm đạo.

– Không có hứng thú trong quan hệ vợ chồng hoặc thấy đau rát.

Sa tử cung cấp độ 2: Cấp độ vừa

– Khối sa bắt đầu lồi ra ở âm hộ nhưng kích thước còn rất nhỏ.

– Khi người bệnh lao động nặng, vận động thì khối sa lồi ra rõ hơn, giảm xuống khi nằm nghỉ ngơi.

– Bụng dưới và vùng âm hộ cảm thấy tức tối, khó chịu.

– Đi tiểu khó, tiểu rắt, tiểu buốt, hay rùng mình khi ho hoặc cười lớn.

Sa tử cung cấp độ 3: Cấp độ nặng

– Khối sa lồi hẳn ra ngoài, càng ngày kích thước càng lớn và không thể tự đẩy vào trong ngay cả khi người bệnh nằm xuống.

– Các hoạt động thường ngày, bao gồm cả việc đi vệ sinh của bệnh nhân bị ảnh hưởng rất nặng nề.

Tiến triển và biến chứng của bệnh sa tử cung sau sinh

Nói chung, sa tử cung sau sinh tiến triển chậm theo mức độ từ nhẹ đến nặng. Trường hợp người bệnh phải lao động nặng nhọc thì thời gian bệnh trở nặng sẽ bị rút ngắn.

Biến chứng của bệnh bao gồm:

– Viêm loét, chảy máu cổ tử cung do cọ xát.

– Viêm nhiễm thành âm đạo làm người bệnh đau đớn.

– Giảm dần và mất khả năng sinh hoạt tình dục.

– Sa thêm bàng quang và niệu đạo, trực tràng, gây rối loạn tiểu tiện và đại tiện.

– Sa tử cung do u xơ nếu không điều trị có thể làm người bệnh tử vong.

Điều trị bệnh sa tử cung sau sinh hiệu quả

Điều trị sa tử cung sau sinh càng sớm thì càng tiết kiệm được chi phí, thời gian và tỉ lệ thành công càng cao. Sau khi thăm khám, bác sĩ sẽ xác định tình hình của bệnh nhân và chỉ định có nên phẫu thuật hay không.

Điều trị nội khoa

– Áp dụng với bệnh nhân bị sa tử cung sau sinh cấp độ 1, bệnh nhân sa tử cung cấp độ 2, 3 nhưng quá già/quá trẻ hoặc thuộc trường hợp không thể phẫu thuật.

– Biện pháp: Thể dục liệu pháp, đeo dụng cụ hỗ trợ tử cung, dùng estrogen, ngâm tầng sinh môn và khối sa tử cung bằng các loại nước sát trùng.

Điều trị ngoại khoa: Phẫu thuật

– Áp dụng rất phổ biến với bệnh nhân bị sa tử cung cấp độ 3, qua thăm khám xác định có thể phẫu thuật.

– Biện pháp: Cắt một phần hoặc toàn bộ tử cung, treo bàng quang, phẫu thuật bịt âm đạo.

Phòng tránh sa tử cung sau sinh

– Sau sinh cần có thời gian ở cữ, nghỉ ngơi, không nên làm việc nặng nhọc, không ngồi xổm hoặc giữ quá lâu 1 tư thế.

– Sinh con xong nên ăn nhiều rau xanh, hoa quả, uống nhiều nước để tránh táo bón.

– Chịu khó đi lại, vận động nhẹ nhàng sau sinh để tránh bị sa tử cung.

– Không nhịn tiểu tiện, đại tiện.

– Cho con bú mẹ càng sớm càng tốt và nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng đầu.

Khi bị sa tử cung sau sinh, người mẹ thường có tâm lý e ngại, tự ti không dám thổ lộ vì liên quan đến chuyện thầm kín. Việc này càng khiến cho bệnh trở nên trầm trọng và khó chữa hơn. Vì vậy nếu có dấu hiệu bất thường, đừng ngại ngần, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức!

Nguồn: Mabio.vn