Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch yếu nên rất dễ bị sốt, có nhiều trường hợp trẻ mới 10 ngày tuổi đã bị sốt; tỉ lệ trẻ 2 tháng, 4 tháng, 5 tháng hay 6 tháng tuổi bị sốt cũng rất cao. Nếu không biết cách xử trí, chỉ một vài cơn sốt có thể khiến trẻ mất mạng.

Sốt ở trẻ sơ sinh là gì?

Hiện tượng sốt ở trẻ sơ sinh cũng giống như sốt ở người lớn, là hiện tượng nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn mức bình thường. Trên thực tế, sốt là phản ứng có lợi của hệ miễn dịch giúp cơ thể tiêu diệt các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài.

Trẻ sơ sinh bị sốt có thể xảy ra bất cứ khi nào mà không cần có các dấu hiệu báo trước. Hầu hết tất cả những đứa trẻ lớn lên đều bị sốt ít nhất một lần trong đời, nên việc cha mẹ cần làm là tìm hiểu làm thế nào dể xử trí đúng cách khi gặp phải.

Triệu chứng nhận biết trẻ sơ sinh bị sốt

Trẻ sơ sinh 37 độ chưa phải là sốt. Chúng ta thường mặc định sốt là khi nhiệt độ cơ thể đạt từ 38ºC trở lên, nhưng thật sự không hẳn như vậy, vì thân nhiệt khi đo ở các vị trí khác nhau sẽ cho ra những kết quả khác nhau.

Theo đó, trẻ sơ sinh bị sốt được xác định dựa trên một trong các tiêu chí sau:

– Nhiệt độ đo ở trực tràng > 38ºC;

– Nhiệt độ đo ở miệng > 37.5ºC;

– Nhiệt độ ở nách > 37.2ºC.

Ngoài ra, nếu không có nhiệt kế, cha mẹ cũng có thể phát hiện bé nhà mình bị sốt dựa vào những triệu chứng:

– Bú kém hoặc bỏ bú.

– Hay quấy khóc.

– Ngủ li bì, nhịp thở nhanh hơn.

– Khi chạm vào trẻ cảm thấy trẻ ấm hoặc nóng hơn bình thường.

 

Cách đo thân nhiệt để xác định trẻ sơ sinh bị sốt

– Chọn thời điểm để đo thân nhiệt: Sau khi trẻ đã ăn đồ nóng được 30 phút trở lên.

– Chọn dụng cụ để đo thân nhiệt: Dùng nhiệt kế điện tử sẽ an toàn, chính xác và dễ thực hiện hơn.

– Chọn vị trí đo thân nhiệt: Trẻ dưới 3 tháng tuổi thường được áp dụng cách đo thân nhiệt ở nách, song cách này không chính xác lắm. Cũng có thể đo thân nhiệt cho trẻ ở miệng nhưng chính xác nhất là đo ở trực tràng. Trẻ sơ sinh không đo thân nhiệt ở tai.

Phương pháp đo thân nhiệt ở trực tràng

– Đặc trẻ sơ sinh nằm sấp trong lòng cha mẹ.

– Thoa Vaseline vào phần đầu bạc của nhiệt kế để không làm đau trẻ.

– Đặt thật nhẹ nhiệt kế vào hậu môn của trẻ, sâu khoảng 0, 6 – 1,3 cm đến khi không còn nhìn thấy đầu bạc của nhiệt kế.

– Giữ nguyên nhiệt kế ở hậu môn của trẻ khoảng 1 phút đối với nhiệt kế điện tử và 2 phút đối với nhiệt kế thủy ngân.

Phương pháp đo thân nhiệt ở nách

– Vệ sinh sạch sẽ nhiệt kế bằng xà bông, sau đó dùng khăn xô lau khô.

– Dùng khăn xô mềm, khô lau khô nách cho trẻ.

– Đưa đầu bạc của nhiệt kế vào kẽ nách của trẻ, sau đó ép sát khuỷu tay vào ngực trẻ để giữ nhiệt kế trong 4 – 5 phút.

Phương pháp đo thân nhiệt ở miệng

– Vệ sinh sạch sẽ nhiệt kế bằng xà bông, sau đó rửa sạch một lần nữa với nước đun sôi để nguội.

– Đặt đầu bạc của nhiệt kế xuống dưới lưỡi của trẻ, khép môi trẻ lại để giữ chặt nhiệt kế.

– Giữ nguyên nhiệt kế ở miệng của trẻ khoảng 1 phút đối với nhiệt kế điện tử và 3 phút đối với nhiệt kế thủy ngân.

Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị sốt

Trẻ sơ sinh bị sốt đa phần là do nhiễm nhuẩn bởi virus, vi khuẩn. Một số nguyên nhân khác như tiêm vacin, mọc răng cũng có thể gây sốt.

Trẻ sơ sinh bị sốt do quấn tã

Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi nếu quấn quá nhiều quần áo có thể khiến trẻ bị tăng thân nhiệt, gây sốt nhẹ. Tình trạng này thường khiến trẻ bị sốt về ban đêm vì cha mẹ sợ trẻ lạnh nên bao bọc kỹ hơn. Thế nhưng sau khi đã nới lỏng quần áo mà trẻ vẫn sốt thì nên tìm hiểu kỹ hơn về nguyên nhân.

Trẻ sơ sinh bị sốt do nắng nóng

Đưa trẻ ra ngoài khi trời nắng nóng khiến nhiệt độ cơ thể trẻ lên cao dẫn đến sốt. Nếu đang ở ngoài trời nắng mà đưa ngay vào phòng có điều hòa nhiệt độ thấp cũng khiến trẻ bị sốc nhiệt rồi bị sốt.

Trẻ sơ sinh bị sốt do mọc răng

Bị sốt do mọc răng thường gặp khi trẻ được 3 tháng tuổi, 4, 5 hoặc 6 tháng tùy thuộc vào độ tuổi mọc răng của trẻ.

Cha mẹ có thể nhận biết trẻ sơ sinh sốt do mọc răng dựa vào các triệu chứng:

– Trẻ thường sốt nhẹ dưới 38^oC.

– Trẻ chảy nước nhãi nhiều.

– Trẻ hay cắn tay, cắn áo do ngứa lợi và thường quấy khóc rất nhiều.

Trẻ sơ sinh sốt do chủng ngừa

Sốt là phản ứng không mong muốn sau khi chủng ngừa. Trong đa số các trường hợp, trẻ đều sốt nhẹ và khỏi sau 1 – 2 ngày. Một số trường hợp bác sĩ sẽ phát cho mẹ thuốc hạ sốt ngay sau khi chủng ngừa.

Nếu sau 2 ngày mà trẻ vẫn không khỏi sốt, hoặc sau chủng ngừa bị sốt cao trên 38.5^oC, bị co giật hay bất cứ dấu hiệu bất thường nào, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ.

Trẻ sơ sinh bị sốt virus, vi khuẩn, vi trùng

Sốt virus là hiện tượng nhiệt độ cơ thể tăng cao do virus xâm nhập, sốt xuất huyết hay sốt phát ban ở trẻ sơ sinh cũng thuộc một dạng sốt virus.

Bên cạnh những triệu chứng thông thường, sốt virus ở trẻ sơ sinh còn có một số dấu hiệu đặc trưng như:

– Nhiệt độ cơ thể tăng cao đột ngột lên tới 39 – 40^oC. Một số trường hợp cũng là sốt virus nhưng chỉ sốt nhẹ.

– Đau đầu, đau cơ bắp khiến trẻ hay vặn mình, quấy khóc.

– Trẻ ngủ li bì.

– Có thể nổi ban sau 2 – 3 ngày bị sốt.

– Trẻ sơ sinh chảy nước mắt, có thể bị đỏ, có nhiều ghèn.

– Một số triệu chứng đi kèm khác: Ho, hắt hơi, tiêu chảy, chảy nước mũi.

– Trẻ sơ sinh bị sốt virut nặng có thể bị co giật, khó thở.

Cha mẹ xử lý thế nào khi trẻ sơ sinh bị sốt?

Trong hầu hết các trường hợp, cha mẹ có thể tự xử lý tại nhà khi con mình bị sốt.

– Để trẻ mặc quần áo thoáng mát nhưng vẫn phải đủ ấm.

– Dùng nhiệt kế theo dõi thân nhiệt liên tục 4 giờ/lần.

– Cho trẻ bú mẹ, hoặc có thể cho trẻ uống bổ sung lượng nước bị mất do sốt.

– Lau mát cho trẻ bằng nước ấm: Dùng 5 chiếc khăn xô thấm nước ấm thấp hơn 2 độ C so với thân nhiệt của trẻ, đặt ở 2 nách và 2 bẹn, mỗi chỗ 1 chiếc. Chiếc còn lại thấm nước rồi lau khắp người cho trẻ.

Sau 30 phút, mặc quần áo mỏng và thoáng cho trẻ.

Khi nào cần đưa trẻ bị sốt đến bệnh viện?

Mặc dù sốt không phải là bệnh mà thực chất là một phản ứng có lợi, song sốt lại khiến trẻ khó chịu và đôi khi chúng ta phải đưa trẻ đến bệnh viện để điều trị.

Trong đa phần các trường hợp, cha mẹ đều dựa vào mức thân nhiệt để xác định có cần cho trẻ gặp bác sĩ hay không, nhưng tiêu chí này không hoàn toàn chính xác. Việc dựa vào các triệu chứng đi kèm sẽ giúp chúng ta nhận biết rõ ràng hơn.

– Đối với trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi: Đưa trẻ đến bệnh viện khi thấy sốt đến 38ºC.

– Đối với trẻ từ 3 đến 26 tháng tuổi: Đưa trẻ đến bệnh viện khi thấy sốt đến 38.9ºC.

– Trẻ sơ sinh mắc các bệnh tim mạch, hồng cầu liềm, ung thư…

– Trẻ sốt nhẹ nhưng tái lại nhiều lần.

– Trẻ bị sốt kèm theo co giật.

– Trẻ sốt phát ban.

Đề phòng sốt ở trẻ sơ sinh

Sốt ở trẻ sơ sinh chủ yếu xảy ra do virus, vì vậy cách tốt nhất để phòng sốt là nâng cao sức đề kháng cho trẻ.

– Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời và cho bú mẹ xen kẽ cho đến khi trẻ được 24 tháng tuổi. Đây là cách tốt nhất giúp trẻ có hệ miễn dịch khỏe mạnh vì trong sữa mẹ chứa rất nhiều kháng thể.

– Chủng ngừa đầy đủ cho trẻ theo lịch hẹn của bác sĩ.

– Thường xuyên đưa trẻ sơ sinh đi tắm nắng và đi dạo bên ngoài sẽ giúp trẻ khỏe mạnh hơn.

– Cha mẹ và người lớn cần vệ sinh sạch sẽ trước khi tiếp xúc với trẻ, hạn chế ôm, hôn sẽ khiến vi khuẩn tấn công trẻ.

– Mặc quần áo đủ ấm khi trời lạnh, che chắn khi đưa trẻ ra ngoài trời nắng.

– Vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, mùa hè nếu trẻ ra nhiều mồ hôi cần lau khô người và thay quần áo thoáng mát.

Nguồn: Mabio.vn