Có không ít trường hợp người mẹ buộc phải chấm dứt thai kỳ vì mang thai quá sớm sau khi sinh con. Do đó sử dụng các biện pháp tránh thai trong trường hợp này là cực kỳ cần thiết, trong đó dùng thuốc tránh thai là phổ biến nhất. Nhưng đang cho con bú uống thuốc tránh thai được không? Nếu có thì loại nào an toàn cho cả mẹ và con?

Cơ chế tác dụng của thuốc tránh thai

Thuốc tránh thai có 2 loại là thuốc tránh thai phối hợp và thuốc tránh thai đơn thuần.

– Thuốc tránh thai phối hợp: Chứa hormone estrogen và progestin. Loại này có tác dụng ngăn sự rụng trứng, làm nội mạc tử cung mỏng đi và thay đổi chất nhầy cổ tử cung khiến tinh trùng khó di chuyển. Nếu dùng trong thời gian cho con bú, hormone estrogen trong thuốc sẽ ảnh hưởng đến sự tiết sữa khiến người mẹ bị ít sữa. (Do hàm lượng hoocmon estrogen tăng sẽ khiến hàm lượng hoocmon Prolactin -hoocmon tiết sữa giảm xuống).

– Thuốc tránh thai đơn thuần: Chỉ chứa progestin. Loại này làm dịch nhày cổ tử cung dày hơn, tinh trùng khó di chuyển và ngừng giải phóng trứng vào khoảng giữa chu kỳ kinh nguyệt. Nó không ảnh hưởng đến sự tiết sữa nếu người mẹ đang trong thời gian cho con bú.

Cả thuốc tránh thai hàng ngày và thuốc tránh thai khẩn cấp đều nằm trong 2 loại thuốc tránh thai này. Trong đó các hormone ở thuốc tránh thai khẩn cấp có hàm lượng cao hơn.

Đang cho con bú uống thuốc tránh thai được không?

Dựa vào cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai, chúng ta có thể khẳng định người mẹ đang cho con bú có thể sử dụng thuốc tránh thai, với điều kiện loại thuốc đó không ảnh hưởng đến sự tiết sữa.

Nói riêng về vấn đề cho con bú uống thuốc tránh thai khẩn cấp, mặc dù các bác sĩ không khuyến khích nhưng nếu bắt buộc thì vẫn có thể dùng, tốt nhất là uống loại không chứa estrogen và uống ngay trong 24 giờ đầu sau khi quan hệ.

Cần phải đặc biệt lưu ý uống quá nhiều thuốc tránh thai khẩn cấp trong bất kỳ hoàn cảnh nào đều sẽ khiến niêm mạc tử cung bị mỏng và teo lại, buồng trứng không thể hồi phục dẫn đến nguy cơ vô sinh rất cao. Thuốc tránh thai khẩn cấp là giải pháp bắt buộc cuối cùng khi người mẹ không còn cách nào khác.

Loại thuốc nào an toàn với mẹ đang cho con bú?

Các biện pháp tránh thai không dùng thuốc và không chứa hormone như đặt vòng, dùng bao cao su hay phương pháp vô kinh khi cho con bú được dùng phổ biến hơn do đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con trong thời gian này. Tuy nhiên, nếu muốn uống thuốc tránh thai, người mẹ vẫn có thể sử dụng một số loại sau:

– Thuốc tránh thai chỉ có Progestin (còn gọi là POPs): Không ảnh hưởng đến sự tiết sữa và các thành phần của sữa. Trên thực tế hiệu quả của POPs không cao lắm, tỷ lệ thất bại trong 1 năm đầu tiên là 8%.

– Thuốc tiêm tránh thai DMPA: Được tiêm sau khi người mẹ đã trải qua 6 tuần hậu sản, tiêm nhắc lại 3 tháng 1 lần. DMPA được coi là loại thuốc tránh thai khi đang cho con bú an toàn vì không ảnh hưởng đến người mẹ và đứa trẻ, đồng thời cho hiệu quả gần như tuyệt đối. Cần lưu ý là dùng DMPA kéo dài ở người trẻ tuổi có thể ảnh hưởng đến mật độ xương.

– Que cấy tránh thai Implanon: Que cấy sẽ phóng thích progestin đều đặn để tránh nguy cơ mang thai mà không ảnh hưởng đến sức khỏe của người mẹ cũng như nguồn sữa mẹ tiết ra. Trong vòng 3 tháng đầu, người mẹ có thể bị rong huyết, sau đó là vô kinh. 1 lần cấy que tránh thai sẽ có tác dụng ngừa thai trong 3 năm. Tuy nhiên vì giá thành khá cao nên loại thuốc tránh thai này chưa được sử dụng phổ biến ở Việt Nam.

Sử dụng thuốc tránh thai cho phụ nữ cho con bú không đạt hiệu quả tuyệt đối, dù là bất cứ phương pháp nào cũng có trường hợp ngoại lệ. Khi thấy chậm kinh 1 tháng hoặc cơ thể có những biểu hiện bất thường, người mẹ cần được thăm khám tại các cơ sở y tế để xem mình có mang thai hay không và kịp thời tìm biện pháp khắc phục.

Nguồn: Mabio.vn